اماکن دیدنی اصفهان که نباید از دیدن آن ها غافل شد!

دیدنی‌های اصفهان، از نقش جهان در نصف جهان تا باغ پرندگان

اصفهان یکی از شهرهای تاریخی ایران می باشد که در گذشته پایتخت صفویان بوده و از این حیث مکان خوبی برای گردشگران داخلی و خارجی است که به تاریخ و اماکن تاریخی علاقه مند هستند.همچنین امروزه در این شهر تفریحات زیادی برای مسافرانی که به این شهر سفر می کنند فراهم شده که بازدید از آن ها خالی از لطف نیست.

میدان نقش جهان

میدان نقش جهان یکی از بزرگترین و زیباترین میدان‌های جهان است. این میدان با 507 متر طول و 158 متر عرض، چهار اثر تاریخی اصفهان را اعم از مسجد شیخ لطف‌الله، مسجد امام، سر در بازار قیصریه و کاخ عالی قاپو، در خود جای داده است. دورتادور میدان نقش جهان 200 حجره‌ دو طبقه دارد و گردشگران هم برای بازدید از این میدان و هم برای خرید، به آن مراجعه می‌کنند. زمانی که صفویان اصفهان را به‌عنوان پایتخت انتخاب کردند، میدان نقش جهان احداث شد. در این هنگام مسجد امام، مسجد شیخ لطف‌الله و سردر بازار قیصریه نیز ساخته شدند.

عکس از: irantravelingcenter

در آن دوره در میدان نقش جهان مسابقات و بازی‌هایی مانند چوگان و قاپوق‌اندازی برگزار می‌شد. سان و رژه‌ سربازان و سپاهیان هم در این میدان انجام می‌شد. در دوره قاجار قسمت‌هایی از این میدان در اثر بی‌توجهی تخریب شد؛ اما در دوره پهلوی و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، کار مرمت روی قسمت‌های تخریب‌شده انجام گرفت. میدان نقش جهان در هشتم بهمن 1313 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. 

عمارت عالی قاپو

عکس از: ویسگون

مسجد شیخ لطف الله

عکس از: عباس پوستین دوز

مسجد امام

عکس از: ویکی پدیا

عمارت هشت بهشت

عکس از:  آزاده عزیزان ایمنا

چهل ستون

عکس از: علیرضا کیخا

باغ چهل ستون یکی از جاذبه‌های گردشگری شهر اصفهان است و کمتر کسی است که آن را نشناسد. این باغ مساحتی بالغ بر 67 هزار متر مربع دارد و ساخت آن سال‌ها به طول انجامیده است. در آن دوره این باغ را باغ جهان‌نما می‌نامیدند و در ابتدا شاه عباس کوشکی به‌شکل کلاه فرنگی بنا کرد و می‌توان آن را بنای اولیه‌ کاخ چهل ستون نامید. این باغ در میدان امام حسین واقع در خیابان استانداری اصفهان قرار دارد.

عمارت چهل ستون در واقع بیست ستون دارد و انعکاس ستون‌های عمارت در حوض مقابل آن باعث شده که این عمارت را «چهل ستون» بنامند؛ اما برخی از مورخان معتقد هستند که کاخی که شاه عباس دوم آن را تکمیل کرد، چهل ستون داشته؛ اما در آتش‌سوزی سال 1118 هجری قمری تنها بیست ستون از آن‌ها باقی ماند. آینه‌کاری‌ها، نقاشی‌های بزرگ دیواری و ستون‌های چوبی از زیبایی‌های چشم‌نواز این کاخ است. در و پنجره‌ها نیز منبت و خاتم‌کاری بوده و نمایشگر هنرهای اصیل ایرانی هستند. حکم‌رانان صفوی در تالار مرکزی کاخ از میهمانان و شخصیت‌های خارجی پذیرایی می‌کردند.

مسجد جامع یا مسجد جمعه اصفهان

مسجد جمعه اصفهان، از قدیمی‌ترین مجموعه معماری مذهبی در ایران است. قدیمی‌ترین بنای تاریخی اصفهان را باید مسجد جمعه یا مسجد جامع اصفهان تلقی کرد. سیمای فعلی مسجد عمدتا مربوط به اقدامات دوره سلجوقی است، اما تعمیرات و الحاقات آن به دوره‌های بعد به‌خصوص عصر صفویان مربوط می‌شود. گرچه در کاوش‌های باستان‌شناسی آثاری متعلق به دوره آل‌بویه و قرن سوم هجری باز می‌گردد. در همین کاوش‌ها آثار قبل از اسلام نیز کشف شده است.

عکس از: خبرگزاری ایمنا

مسجد جمعه اصفهان که به مسجد جامع عتیق نیز شهرت دارد، در میدان قیام، خیابان علامه مجلسی اصفهان واقع شده، به بیانی دیگر در بخش قدیمی اصفهان، ضلع باختری خیابان هاتف و انتهای بازار بزرگ واقع شده است. به‌طور کلی به همان اندازه که میدان نقش جهان و عمارات تاریخی اطراف آن یادآور معماری و هنر دوره صفوی است، مسجد جمعه و محلات پیرامون آن افسانه زندگی در عهد سلجوقیان و روزگار پیش از آن را بیان می‌کند.

منارجنبان

عکس از: tripyar

منارجنبان هم از دیگر آثار تاریخی است که گردشگران را به اصفهان جذب می‌کند. در این بنا عارفی به نام «عمو عبدالله کارلادانی» دفن شده و بر سنگ قبر او تاریخ 716 هجری ثبت شده است. این تاریخ با حکومت سلطان محمد خدابنده الجایتو ایلخان مصادف است. بنای منارجنبان به‌شکل یک بقعه و دو مناره است؛ ارتفاع هر یک از این مناره‌ها 7٫5 متر بوده و آنچه این‌ها را از سایر مناره‌ها متمایز کرده، تکان خوردن آن است. با تکان خوردن یکی از مناره‌ها، هم مناره‌ی دیگر و هم کل ساختمان تکان می‌خورد. دلیل این پدیده مدت‌ها ناشناخته بود؛ اما یکی از دلایل آن را می‌توان پدیده‌ای فیزیکی به نام «تشدید» یا «اثر دوپلر» نامید؛ چون این دو مناره شبیه هم و بسیار سبک هستند، تکان خوردن یکی روی دیگری اثر می‌گذارد.

محققان قدمت این بنا را به دوره ایلخانی نسبت می‌دهند؛ اما شکل مناره‌ها به‌گونه‌ای است که این حدس را در ذهن باستان‌شناسان زنده می‌کند که آن‌ها را در دوره صفویه به دیوارها اضافه کرده‌اند. این اثر در تاریخ 20 خرداد سال 1321 با شماره‌ی 349 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

مدرسه‌ چهارباغ

عکس از: محمدرضا مصطفی زاده

مدرسه‌ چهارباغ اصفهان یکی از مدارس تاریخی اصفهان است که آن را مدرسه‌ی سلطانی یا مدرسه‌ مادرشاه نیز می‌نامند. این بنا را می‌توان آخرین بنای تاریخی دوره صفوی (دوره حکومت آخرین پادشاه صوفی، شاه سلطان حسین) نامید که به‌منظور تدریس و تعلیم طلاب علوم دینی مورد استفاده قرار می‌گرفت. ساخت این مدرسه 10 سال (از سال 1116 تا 1126 هجری قمری) طول کشید و در ضلع شرقی خیابان چهارباغ قرار دارد. 

مدرسه چهارباغ که گفته می‌شود مسجد هم بوده، در زمینی به مساحت 850 متر مربع ساخته شده است. این مدرسه کاشی‌کاری‌های بسیار زیبایی دارد و در مجلل آن با طلا و نقره کار شده و در نوع خود شاهکار محسوب می‌شود. در ضلع شرقی مدرسه، کاروانسرایی متصل به آن قرار دارد که حدود سه قرن پیش، محل اقامت مسافران بوده است. نام این کاروان‌سرا «کاروانسرای مادر شاه» بود؛ اما امروزه آن را به مهمان‌سرایی به اسم مهمان‌سرای عباسی تبدیل کرده‌اند و می‌توان آن را یکی از بهترین ومنحصربه‌فردترین اقامتگاه‌های اصفهان نامید. این بنا در تاریخ 15 دی ماه 1310 به شماره‌ی 116 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. 

باغ پرندگان

باغ پرندگان اصفهان، یکی از دیدنی‌ترین باغ‌های پرندگان ایران است که در مساحتی بالغ بر 55 هزار متر مربع، از حدود چهار هزار قطعه در 130 گونه پرنده نگهداری می‌کند. این باغ در چهار کیلومتری غرب پل وحید اصفهان قرار دارد و در سال 1375 به همت شهرداری این شهر احداث شد. محوطه‌ داخلی باغ با زیباسازی‌های انجام‌شده روی آن، علاوه بر تامین نیازهای زیست‌محیطی پرندگان، برای بازدیدکنندگان نیز محیطی بسیار چشم‌نواز ایجاد کرده است. روی این باغ سقفی از تور احداث کرده‌اند که مساحت آن 40 هزار متر مربع بوده و روی 16 ستون با ارتفاع 22 تا 25 متر قرار گرفته است.

در باغ پرندگان اصفهان چهار برکه وجود دارد و در آن از پرندگانی مانند اردک، قو، غاز و... نگهداری می‌کنند. صخره‌های ایجادشده نیز میزبان پرندگان کوهستانی و بیابانی است و شما می‌توانید کنار آن‌ها کبک پیدا کنید. در این باغ بسته به نوع پرندگان و شرایط زندگی آن‌ها قفس‌های شیشه‌ای و آهنی تعبیه شده است و برخی از پرندگان نیز در فضای سبز جنگلی، در سراسر باغ آزادانه زندگی می‌کنند. 

آتشگاه 

عکس از: toiran361

آتشگاه یا همان کوه آتشگاه اصفهان یکی دیگر از آثار تاریخی  این شهر است که از ایران باستان به یادگار مانده است. نام آن در اصل «مهربین» یا «دژ مهربین» یا «آتشکده‌ی مهربین» بود که امروزه در خیابان آتشگاه واقع در غرب اصفهان و هشت کیلومتر مرکز شهر قرار دارد. این بنا روی کوهی در نزدیکی زاینده‌رود واقع شده و تپه‌های آن از جنس سنگ‌های رسوبی است. بافت بنای آن خشتی است و میان دو ردیف خشت، لایه‌ی نازکی از نی قرار داده‌اند تا مستحکم‌تر شود.

روی پایه‌های آن در گذشته اتاق‌هایی وجود داشت که امروزه از بین رفته‌اند. در بالای تپه بنایی گرد وجود دارد که گفته می‌شود موبدان زرتشتی آتش مقدس را درون آن قرار می‌دادند. در دوره پهلوی آتشگاه مورد بازسازی و مرمت قرار گرفته است. کوه آتشگاه در تاریخ 11 آذر ماه 1330 با شماره‌ی 380 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. 

اصفهان با قدمتی کهن، همواره در طول تاریخ مورد توجه بزرگان و حاکمان مملکتی بوده و به همین علت نیز آثار تاریخی فراوانی را در دل خود جای داده است. زاینده‌رود در قلب اصفهان جریان دارد و همین رود باعث به وجود آمدم بناهایی مانند سی‌وسه پل و پل خواجو شده است و غیر از این‌ها آثار دیگری هم در اطراف آن شکل گرفته است.

سی و سه پل

عکس  از: گوگل مپ

سی‌و‌سه پل که آن را پل الله‌وردی خان هم می‌نامند، 33 دهانه دارد و در دوره حکومت شاه عباس صفوی روی رودخانه‌ زاینده‌رود ساخته شد. قدمت این پل به سال 1008 هجری قمری بازمی‌گردد و بعد از گذشت سه سال از این تاریخ، الله‌وردی خان اوندیلادزه گرجی مامور به پایان رساندن ساخت پل شد.

در دوره صفوی سی‌وسه پل محل برگزاری مراسم جشن آب‌پاشان و همچنین مراسم خاج‌شویان ارامنه‌ این شهر بود. سی‌وسه پل را می‌توان یکی از بهترین پل‌های جهان و شاهکار معماری ایرانی و صفوی نامید. امکان ندارد کسی به اصفهان بیاید و از سی‌وسه پل در قلب اصفهان دیدن نکند. سی‌وسه پل 295 متر طول و 14 متر عرض دارد و در تاریخ 15 دی 1310 به شماره‌ 110 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

پل خواجو

عکس از: حمیدرضا سوهان کار

پل خواجو با 24 دهانه در شرق سی‌وسه پل روی رودخانه‌ زاینده‌رود بنا شده است. گفته می‌شود این پل در سال 1060 هجری قمری، در زمان حکومت شاه عباس دوم ساخته شده است. در میانه‌ این پل، ساختمان مخصوصی برای اقامت موقت شاه صفوی و خانواده او ساخته شده بود که به «بیگربیکی» شهرت دارد. طول پل خواجو 133 متر و عرض آن 12 متر است و معماری و کاشی‌کاری‌های بسیار زیبا و شگفت‌انگیزی دارد.

پل خواجو چند نام دیگر نیز دارد؛ اما چون در محله‌ای به همین نام واقع شده، بیشتر آن را به اسم خواجو می‌شناسند. در گوشه‌های ضلع شرقی این پل دو شیر سنگی قرار گرفته و گفته می‌شود نمادی از سپاهیان بختیاری است که محافظ اصفهان و زاینده‌رود بودند. این اثر در تاریخ 15 دی ماه 1310 با شماره‌ 111 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

کلیسای وانک

عکس از: رسول عباسی

کلیسای وانک یا کلیسای آمنا پرکیچ در محله جلفای اصفهان قرار دارد و یکی از کلیساهای تاریخی ارامنه‌ این شهر است. این کلیسا در مساحتی بالغ بر 8,731 متر مربع در دوره حکومت شاه عباس دوم بنا شده است. ساختمان کلیسا فقط 3,857 متر مربع از این فضا را اشغال کرده و بقیه‌ آن را فضای سبز و باغ وانک تشکیل می‌دهد. برج ناقوس کلیسا سه طبقه است و در طبقه‌ دوم ساعتی به وزن 300 کیلوگرم قرار داده‌اند. گنبد این کلیسا مانند گنبد مساجد ایرانی در عصر ساخته شده است. روی دیوارها، طاق‌نماها، طوق گنبد و داخل گنبد نیز نقاشی‌هایی با رنگ روغن ترسیم شده و طلاکاری‌ها و تذهیبی که در تزئین این کلیسا به کار رفته، در میان دیگر کلیساهای ارامنه منحصربه‌فرد است. کلیسای وانک اصفهان در تاریخ 15 دی ماه 1310 با شماره‌ 85 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

باغ گل ها

عکس از: خبرگزاری ایسنا (اسماعیل زاده)

باغ گل‌های اصفهان مجموعه‌ بزرگ تفریحی، فرهنگی، آموزشی و تحقیقاتی است که در حاشیه‌ جنوب شرقی میدان بزرگمهر و در نزدیکی رودخانه‌ زاینده‌رود تاسیس شده است. این باغ شامل باغ صخره‌ای، باغ ایرانی، باغ گیاهان دارویی، باغ رز، چنیدن آب‌نما، برکه، آمفی‌تئاتر در فضای باز، مجموعه‌ پرچین، طرح فرشی ایرانی و غیره می‌شود. شما در این باغ می‌توانید شاهد معماری اصیل ایرانی نیز باشید؛ چون در ساخت این باغ از سبک باغ‌های ایرانی قدیمی هم استفاده شده است. اگر به اصفهان رفتید، حتما سری به این باغ بزنید و از زیبایی‌های طبیعی آن لذت ببرید.

قلعه سارویه

قلعه‌ سارویه که نام‌های دیگری مانند کهن‌دژ و تپه اشرف نیز دارد، در کنار پل شهرستان و ضلع شمالی زاینده‌رود قرار دارد. گفته می‌شود در این بنا کتاب‌های زیادی نگهداری می‌شد و در حمله‌ اعراب به ایران ویران شد و امروزه تنها بقایای آن به‌صورت تپه‌ای باقی مانده که مردم آن را تپه‌ اشرف می‌نامند. برخی از تاریخ‌شناسان قدمت این بنا را به تهمورث، سومین پادشاه سلسله‌ پیشدادیان نسبت می‌دهند؛ اما برخی دیگر معتقدند این بنا در دوره گشتاسب، از پادشاهان کیانی ساخته شده است.  این اثر در 26 ابان 1375 به شماره‌ی 1770 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

آکواریوم ناروژان اصفهان

تونل آکواریوم ناژوان اصفهان به‌عنوان اولین و بزرگ‌ترین تونل آکواریوم کشور به‌صورت مشارکتی با سرمایه‌گذار خارجی ارتفاع منهای 6 متر زیرزمین احداث شده است. این تونل ناژوان شامل 33 آکواریوم است. گونه‌های مختلف آبزیان، ماهیان آب‌های شور و شیرین، ستاره‌های دریایی از پنج اقیانوس دنیا در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفته است. این مجموعه شامل 33 آکواریوم پنج تا 10 متری است و به‌صورت دنیای 35 متری زیرآب، حجم 1080 مترمکعب آب را در خود جای می‌دهد و شهروندان می‌توانند در کنار و بالای سر خود زیباترین و کمیاب‌ترین گونه‌های دریایی را ببینند و بودن در فضای اقیانوس را تجربه کنند.

عکس از: مجیدحجتی

آرامگاه صائب تبریزی

آرامگاه صائب تبریزی که ملک الشعرایی زمان شاه عباس صفوی بوده، در خیابانی به نام صائب و در باغ تکیه واقع شده است. در گوشه و کنار این بنای تاریخی اصفهان، می‌توان اشعار این شاعر برجسته را دید.

گفته می‌شود قبر این شاعر، در زمان پهلوی کشف شد. تا پیش از آن، این قبر و باغ، در اجاره تاجر عمده‌فروشی میوه بوده که آن را از اداره اوقاف اصفهان اجاره کرده بود. او حتی پس از کشف قبر هم، اجازه بازدید از آن و باغ را به دیگران نمی‌داده است. در نهایت یکی از دوست‌داران میارث فرهنگی اصفهان، نامه‌ای به روزنامه چهلستون اصفهان می‌نویسد و خواستار رسیدگی به وضعیت می‌شود. همچنین از اداره اوقاف می‌خواهد تا باغ را اجاره ندهد.

نقشه بنای فعلی را استاد حسین معارفی اصفهانی طراحی کرده و به تهران فرستاده است. نقشه مذکور با نظر مهندس محسن فروغی تکمیل شد و کار ساخت ساختمان آرامگاه، در سال 1346 و بعد از چهار سال به پایان رسید.

بازار قیصریه

بازار قیصریه یکی از معروف‌ترین بازارهای تاریخی ایران و بخشی از بازار بزرگ اصفهان است. این بازار از سردرد قیصریه شروع و به بازار چیت‌سازها و بازار دارالشفا منتهی می‌شود.

این بازار در دوره صفویه، یکی از مجلل‌ترین و بزرگ‌ترین مراکز خریدوفروش بوده است. این بازار در حال حاضر، یکی از مراکز مشهور برای خرید صنایع دستی اصفهان به شمار می‌آید. جهانگردان مشهوری چون ناصر خسرو و شارد فرانسوی، در سفرهایشان از این بازار بازدید کردند و به توصیف آن پرداخته‌اند. آن‌ها علت نام‌گذاری این بازار را، شباهت آن به قیصریه یا قیساریا در آسیای صغیر (ترکیه کنونی) دانسته‌اند.

حمام شیخ بهایی

عکس: سارا شفیعیه

حمام شیخ بهایی یکی از حمام‌های تاریخی و منحصربه‌فرد ایران و متعلق به دوره صفوی است که در اصفهان قرار دارد. این حمام به‌دلیل راز گرم شدن آب آن شهرت دارد. آب حمام همواره فقط با یک شمع گرم می‌شده است. طراحی و ساخت حمام را شیخ بهایی، حکیم و دانشمند نام‌دار ایرانی انجام داده بود. با وجود تحقیقات انجام‌شده، دانشمندان هنوز نتوانسته‌اند به‌طور صددرصد به راز گرم شدن آب حمام، تنها با یک شمع پی ببرند و این موضوع همچنان به‌شکل یک راز باقی مانده است.

خزینه آب حمام تا اواسط دوره پهلوی، تنها با یک شمع گرم می‌شد؛ اما زمانی که برخی دانشمندان خارجی در تلاش بودند تا به نحوه کارکرد آن پی ببرند، بخشی از تاسیسات اصلی حمام را طی تحقیقات خود خراب کردند. در حال حاضر این حمام به موزه تبدیل شده است و گردشگران می‌توانند از آن بازدید کنند.